اسباب بازی آمریكایی در دست كودكان ایرانی؛
اسلایم، اسباب بازی با اقتصاد
بلاگ سان: هر سال یك اسباب بازی خاص در ایران به محبوبیت می رسد و وجه اشتراك همه آنها در سالهای اخیر این است كه هیچ كدام ساخت داخل نیستند و با شعار آرامش وارد خانه ها می شوند.
خبرگزاری مهر، گروه استانها – بهنام عبداللهی: محکم فشار بده، تا آرام شوی. تا حالا کسی این تبلیغ مستقیم را به زبان نیاورده؛ اما در واقع تولیدکنندگان و فروشندگان اسلایم با همین رویکرد حالا بازار اسباب بازی ایران و کشورهای مختلف جهان را در دست گرفته اند.
پارسال، پیرارسال و سالهای گذشته هم همین طور. چندسال پیش دو تکه آهن ربا از راه رسید که با پرتاب همزمان این دو به هوا، صدایی نه چندان خوشایند تولید می شد که مردم با عنوان «جیرجیرک» از آن یاد می کردند.
یک سال پس از آن، ۲ توپ پلاستیکی روی بورس بود که با طنابی به هم وصل می شد؛ به هم خوردن مداوم این توپ ها صدایی آزاردهنده برای بزرگترها ولی صدایی جذاب و متفاوت برای کودکان و نوجوانان تولید می کرد.
۲ سال پیش هم سر و کله اسپینر پیدا شد. اسپینر وسیله ای سه ضلعی و گاهی چندضلعی بود که در دست قابلیت چرخیدن چند دقیقه ای را داشت و به زودی توانست ویترین مغازه ها و دست نوجوانان را تسخیر کند. البته قبل از همه اینها، قلبشان را.
ای موجی، اسلایم و…؟
پارسال، نوبت به ایموجی رسید. این دفعه بجای دست کودکان و نوجوانان، روی داشبورد خودرو ها. شکلک هایی متنوع با حالات گوناگون که با دارا بودن یک فنر، هنگام حرکت خودرو، تکان می خورد و همین موجب جذابیتش می شد.
حالا اسلایم، عنوان اسباب بازی نسبتاً جدیدی است که بدون هیچ تکنولوژی خاصی توانسته عبارت پرفروش را به خود بچسباند و البته خودش را به خانواده ها.
اسلایم ماده ای خمیری است که حالت ژله ای دارد. این خمیر به خمیر جادویی شهرت دارد و کودکان می توانند به آسانی با آن اشکال و اجسام مختلفی درست کنند؛ بدون اینکه جایی را کثیف کرده و زحمتی برای والدین خود ایجاد کنند.
اسلایم، کاری از شرکت آمریکایی متل
اسلایم را نخستین بار شرکت آمریکایی متل، که سود خالص آن چیزی حدود یک پنجم میزان کل صادرات ایران در پنج ماهه اول سال ۹۹ است، در سال ۱۹۷۶ تولید و روانه بازار کرده است.
سازندگان و فروشندگان این اسباب بازی ادعا می کنند اسلایم می تواند خلاقیت فکری و ذهنی را پرورش دهد.
آنها همین طور می گویند کار کردن با اسلایم و تبدیل آن به اشکال مختلف سبب می شود تنش های عصبی و استرس از فرد دور شود.
والدین، راغب تر از کودکان
شاید خانواده های زیادی را ببینید که با اصرار و گریه فرزندانشان وارد فروشگاه های اسباب بازی فروشی می شوند و اسلایم می خرند؛ اما در خانه وضعیت جور دیگری است. پارسای ۹ ساله که از طرفداران پر و پا قرص اسلایم است، به ما می گوید: «پدر و مادرم بیش تر از من از این اسباب بازی استفاده می نمایند.»
پدرش هم این مساله را رد نمی نماید. او به خبرنگار مهر می گوید: «کمی اصرار پارسا و کمی تبلیغاتی که شنیده بودم، ما را به خرید آن ترغیب کرد.»
«اولش به نظر محصول ارزان قیمتی به نظر می آید. فکر کنم اسلایم اولی را به قیمت ۱۵ هزار تومان خریدیم. ولی رفته رفته که خانوادگی به آن علاقمند شدیم هزینه ها بالا رفت. بطوریکه اخیراً پک کامل اسلایم را ۲۵۰ هزار تومان خریدیم.»
در تبریز، بیش تر فروشگاه ها حالا اسلایم دارند. برای مثال صاحب یک مجموعه زنجیره ای لوازم تحریر در تبریز می گوید بیش از نصف درآمدش از اسباب بازی را اسلایم تشکیل می دهد.
او اما موضوع حساس دیگری هم برای گفتن دارد: «متاسفانه باید بگویم بیش تر اسلایم هایی که ما می فروشیم ساخت خارج از ایران هستند و اسباب بازی های ایرانی همچنان با استقبال چندانی مواجه نمی باشند.»
این صاحب فروشگاه اضافه می کند که حالا کارخانه های ایرانی هم تولید اسلایم را آغاز نموده اند اما همچنان استقبال از نمونه های خارجی بیش تر است: «بالاخره همه دنبال کیفیت هستند.»
۱۰ تا ۲۰ دلار، سرانه اسباب بازی هر کودک ایرانی
در حالی که ارز دولتی باید صرف واردات کالاهای اساسی شود و نیازهای اصلی مردم را برطرف سازد، اخبار حاکی از آنست که در این میان، با ارز دولتی اسباب بازی هم وارد کشور می شود.
عضو هیئت مدیره انجمن تولیدکنندگان اسباب بازی می گوید در زمینه مصرف اسباب بازی پژوهش هایی انجام شده که خیلی دقیق نیست، اما این پژوهش ها نشان میدهد مصرف سرانه اسباب بازی برای هر کودک زیر ۱۴ سال در ایران حدود ۱۰ تا ۲۰ دلار است.
اما چرا در زمینه تولید اسباب بازی، ما همچنان به ایده ها و محصولات بیرون از کشور چشم دوخته ایم؟ حتی وقتی که توان رقابت کیفی را داریم، در زمینه ایده های نو و جذاب، چرا هنوز حرف زیادی برای گفتن نداریم؟
رفعت هریزچی، مربی کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان و کارشناس حوزه کودک در این زمینه می گوید: «ورود به دنیای دیجیتال پیامدهایی برای جامعه و کودک امروزی به همراه داشته است. رنگ، طرح و صدا در این دنیا حرف اول را می زند، همنشینی رنگ ها به همراه نور سلیقه کودک امروز را تغییر داده است.
او در گفتگو با خبرنگار مهر بیش تر توضیح می دهد: «در نتیجه ورود دنیای مجازی به زندگی ما، حالا کودکان می خواهند زندگی را تجربه کرده و پلی بزنند میان دنیای مجازی و دنیای واقعی و دقیقاً اینجاست که اسباب بازی وارد دنیای کودک می شود.»
این مربی کانون پرورش فکری بعنوان کسی که نزدیک به دو دهه با قشر کودک و نوجوان سر و کار داشته است، ادعا می کند که به مرور زمان میزان خلاقیت کودکان کاهش یافته است در صورتیکه بیشتر والدین از ارتباط کودکان با دنیای مجازی و اینترنتی چنین برداشت می کنند که کودکان امروزی باهوش تر و خلاق تر شده اند؛ اما واقعیت چیز دیگری است.
«کودکان امروز اسباب بازی هایی که عینیت بیشتری دارند را مورد اقبال قرار می دهند. دنیای مجازی از صبر و تمرکز کودکان کاسته و تفکر و اندیشه در این میان مغفول مانده است.» این را هریزچی می گوید و اضافه می کند که در اسباب بازی های رایج سالهای اخیر همچون اسپینر و اسلایم این مساله مشهود است.
اسلایم فاقد اهمیت از نظر تقویت هوش حرکتی
او شرح می دهد: «توجه به چنین اسباب بازی هایی ما را به این نکته می رساند که عدم دخالت قوه تفکر و تکرار یک فعل وجه مشترک همه آنها است.»
او این را هم یادآور می شود که از نظر زاویه دید تقویت هوش حرکتی نیز این اسباب بازی ها فاقد ارزش و اهمیت هستند.
تبلیغات مجازی، بسته بندی جذاب، استفاده از رنگ های خالص و شاد، توزیع مناسب و در دسترس بودن، بگفته این مربی کانونی همچون عواملی است که دست به دست هم می دهد تا بازار این اسباب بازی ها پررونق باشد.
شعار اصلی اسباب بازی هایی که در سالهای اخیر از کشورهایی همچون چین به سمت ایران روانه شده اند، آرامش است. چرا واژه آرامش در کشورمان این همه برای خود طرفدار پیدا کرده است؟ آیا واقعاً این اسباب بازی ها آرامش می دهند؟
آیا اسلایم واقعاً آرام بخش است؟
مهدی صدقی، روانشناس بالینی می گوید گاهی اوقات برای بچه هایی که مشکل جویدن ناخن دارند یا بی قراری می کنند، اسلایم تجویز می شود. اما این تجویز، بیش تر از این جهت است که دست های کودک بیکار نباشد و باردیگر سمت جویدن ناخن هایش نرود.
او برای خبرنگار مهر، درباره اسباب بازی ها بیش تر توضیح می دهد: «رنگ، شکل، ظاهر، ظرافت و کاربرد همچون عوامل تأثیرگذار بر جذابیت یک اسباب بازی به شمار می آید.»
او می گوید: «اگر دقت کنید می بینید که تمام عروسک ها و اسباب بازی های جذاب، از رنگ های شاد و دلخواه کودکان بهره برده اند و همین طور شکل و ظاهرشان به شرایط زمان نزدیک است. همین موجب می شود اغلب اوقات والدین نیز بعنوان خریدار راغب چنین مشخصه هایی باشند.»
صدقی همین طور داشتن صدا و حرکت را از دیگر خاصیت های جذاب در مورد اسباب بازی ها می داند: «کودکان با عروسکی که سخن می گوید یا ماشینی که حرکت می کند ارتباط بهتر و بیش تری برقرار می کنند.»
اما چرا اسباب بازی های تولید داخل کشور نتوانسته اند به اندازه اسباب بازی های خارجی در میان کودکان طرفدار داشته باشند؟ با آنکه سالانه میلیاردها تومان صرف ساخت اسباب بازی می شود، چرا کمتر خانواده ای را می توان یافت که به خرید اسباب بازی داخلی حساسیت داشته باشد؟ کجای کار می لنگد؟
صدقی در این زمینه معتقد می باشد برندسازی، چیزی است که خارجی ها بیش تر از آن بهره می گیرند و ما بیش تر اوقات از آن غافلیم. او می گوید: «آن ها با قرار دادن تصویر اسباب بازی هایشان در فضاهای واقعی و مجازی در مقابل دید کودکان، زمینه را فراهم می کنند تا خرید آن اسباب بازی به مطالبه کودکان از والدین شأن تبدیل گردد.»
او اضافه می کند: «اما متأسفانه اسباب بازی های ساخت داخل شاید با آنکه کیفیت مناسب را داشته باشند، به خاطر عدم تبلیغ در فضای مجازی و واقعی، معمولاً از منظر فروش به مشکل بر می خورد.»
این طرف ماجرا، عوارضی است که اسلایم در کودکان باقی می گذارد. ازجمله ضررهای این بازی مسموم شدن هزاران کودک به دلیل بازی با اسلایم خمیر است.
تحقیقاتی که درباره خمیر اسلایم یا خمیر جادویی انجام شده، نشان میدهد مقدار زیادی سم در آن وجود دارد و مساله مهم تر، ماده اصلی تشکیل دهنده این خمیر پودری است که برای کشتن سوسک و انواع حشرات موذی مورد استفاده قرار می گیرد و به اسید بوریک مشهور است.
چرا اسلایم خطرناک است؟
اسید بوریک از خطرناک ترین انواع سم است و بنا بر این برای کشتن حشرات مورد استفاده قرار می گیرد.
برخی از مراکز علمی در کشورهای حوزه خلیج فارس بطور رسمی درباره این بازی هشدار داده و خواهان جمع آوری آن از بازار شده اند.
بعضی از گل های رُس مخصوص بازی کودکان، حاوی اسید بوریک هستند. دپارتمان سلامت کانادا نسبت به استفاده از اسید بوریک در تولید آفت کش های خانگی هم هشدار می دهد.
اسید بوریک که با نام بور یا بوراکس هم شناخته می شود، در محیط زندگی مردم تمام دنیا همچون کانادا و ایران وجود دارد و مردم بطور طبیعی مدام، بوسیله مواد غذایی مانند میوه ها و سبزی ها و آب شرب، در معرض تماس با این ماده قرار می گیرند.
حال، بی آنکه پدران و مادران مطلع باشند، اسباب بازی آمریکایی، محبوب ترین اسباب بازی کودکان و حتی خودشان شده است و سالانه میزان قابل توجهی ارز دولتی کشورمان، صرف واردات چنین اسباب بازی هایی می شود.
فارغ از تمام جنبه های جسمی و روانی اسلایم و اسباب بازی های مشابه آن، در هر خانواده ایرانی، دست کم یک جوان خوش فکر تحصیل کرده اما بیکار وجود دارد که اگر فرصتش پیش بیاید، می تواند اسباب بازی هایی حتی بهتر از اسلایم تولید نماید. اما آیا اراده ای برای تحقق این آرزو وجود دارد؟
منبع: بلاگ سان
این پست بلاگ سان را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین پستهای مرتبط
نظرات کاربران بلاگ سان در مورد این مطلب